۱۳۹۰ بهمن ۳, دوشنبه

کدام تحریم بدتر است؟ تحریم نفتی یا تحریم مالی

اقتصاد ایران با سلسله تحریمهایی مواجه شده است که در تاریخ اخیر ایران بی سابقه اند. تحریمهای نفتی و تحریمهای مالی از آخرین این تحریمها هستند. واقعیت تاسف بار این است که کشور ما توانایی گریز از تبعات اقتصادی تحریمهایی به این وسعت را ندارد. به همین دلیل بهترین پیش بینی برای اقتصاد ایران در سال آینده، اقتصادی است با تورم و رکود شدید که به نظر من از وضعیت رکود تورمی سال 1373-74 بدتر خواهد بود.


بدترین وجه تحریمهای جدید علیه ایران تحریمهای مالی است که آخرین آن تحریم بانک مرکزی است که البته هنوز به طور کامل اجرا نشده است. تحریم نفتی توسط اروپا به خودی خود و بدون همراهی کشورهایی مانند ژاپن، کره و چین و بدون وجود تحریمهای مالی اصلا اهمیت چندانی پیدا نمی کرد. آنچه تحریم نفتی ایران توسط اروپا را خطرناک می کند همراهی احتمالی کشورهای دیگر و همزمانی آن با تحریمهای مالی است.


کمترین نتیجه این تحریمها این است که فروش نفت ایران با مشکل مواجه خواهد شد. البته ایران خواهد توانست نفتش را به دلالها و کشورهایی بفروشد که به دنبال گرفتن تخفیفهای عمده اند. اما تحریمهای مالی باعث خواهد شد که گرفتن پول آنچه ایران فروخته دشوار یا ناممکن شود. تجارت بازرگانان ایرانی با خارج هم بیش از این که هست دشوار خواهد شد. نتیجتا دشواری در خرید اقلامی که برای تولید کالاهای صنعتی و خدمات زیربنایی مانند برق لازم اند در میان مدت مشکلات عدیده ای برای اقتصاد ایجاد خواهد کرد. همین مسئله می تواند به رکود گسترده در صنعت و افزایش بیکاری منجر شود.


مشکل عمده دیگر این است که کشورها و شرکتها، نه به دلیل تحریمهای فعلی، که به دلیل احتمال تحریمای گسترده تر در آینده، از مبادله ومعامله با ایران دست خواهند کشید. همین باعث خواهد شد که بستن قراردادهای درازمدت بین ایران و دیگر کشورها مشکل شود. به عبارتی، آنچه برای خرید خواهد ماند کالاهای مصرفی است که مبادله آنها هم مشروط به توانایی پرداخت مالی خواهد بود که احتمال دارد ممکن نباشند.


واکنش دولت و بانک مرکزی هم به تحریمها هم بسیار مهم است. تا اینجای کار که واکنشها باعث ایجاد مشکلات مضاعف شده اند. مثلا، همین ممنوعیت خرید و فروش دلار، یا ممنوعیت داشتن دلار. (بیچاره مردم ایران که همزمان با تحریم خارجی با منع داخلی هم مواجه اند.)


ترس شخصی من این است که همه آنچه در بالا گفتیم سناریویی خوشبینانه باشد.


۴ نظر:

ناشناس گفت...

کاهش واردات مگه به تولید کننده های داخلی و افزایش اشتغال کمک نمیکنه؟ ایضا افزایش قیمت دلار به صادرکننده ها؟ نیمه پر لیوان نیست اینا مگه؟! جدی برا خودم سواله

حجت قندی گفت...

ناشناس:
"کاهش واردات مگه به تولید کننده های داخلی و افزایش اشتغال کمک نمیکنه؟"
نه لزوما. بستگی به این داره که کاهش واردات به چه دلیلی صورت گرفته باشه. مثل شرایط تحریمی الان که البته برندگان و بازندگان خودش رو داره. ولی تعداد بازندگان داخلی بسیار هست. دقت کنید که تولید کننده داخلی که به کالای واسطه خارجی و یا ادوات خارجی وابسته هست ممکنه بسیار هم ضرر کنه.

ابراهیم گفت...

افزایش قیمت دلار هم وقتی به صادرکننده کمک می کند که بتواند کالای خودش را صادر کند و این نیازمند تبادل مالی است. مشکل اساسی هم همین تبادل مالی است که دارد ناممکن می شود. پس این شرایط به نفع صادرکننده هم نیست.

حجت قندی گفت...

ابراهیم:

کاملا درست می گین. صادر کننده اول باید بتونه تولید کنه و دوم پولش رو بتونه بگیره که هر دو مبادله کم هزینه با خارج از کشور رو لازم داره.