۱۳۸۸ اردیبهشت ۱۷, پنجشنبه

مبارزات شکست خورده با مواد مخدر

در بین کشورهای غربی، هیچ کشوری قاطع تر از امریکا با مواد مخدر مبارزه نکرده است. این مبارزه اما، چندان موفقیت آمیز نبوده است. کسانی که اقتصاد خوانده اند می دانند که حذف کامل مواد مخدر از یک جامعه نه ممکن است و نه بهترین انتخاب. راستی های افراطی امریکا به این چیزها چندان باور ندارند و موافق مجازات شدید بر علیه کسانی هستند که مواد مخدر مصرف می کنند. در ایران هم تقریبا همین داستان است. از انقلاب ایران تا کنون، حدود سه هزار نفر به علت قاچاق مواد مخدر اعدام شده اند که احتمالا بیشترین در دنیاست. نتیجه این مبارزه شدید اما چیزی جز شکست نبوده است. منظور من این نیست که نظام جمهوری اسلامی نمی خواسته با مواد مخدر به صورت واقعی مبارزه کند، منظور من این است که نتیجه این مبارزه کاهش توزیع و مصرف مواد مخدر نبوده است. شاید وقت آن است که استراتژی مبارزه با مواد مخدر به کلی عوض شود.
سوال این است که سمت و سوی استراتژی جدید چه باید باشد؟ و آیا کشوری در دنیا هست که با تغییر جهت برنامه های مبارزه با مواد مخدر خود به نتایج مطلوبتری رسیده باشد؟ جواب این سوال مثبت است و کشور پرتغال با گزینش سیاست های آسان گیرتر در رابطه با مواد مخدر به نتایج خوبی دست پیدا کرده است.
پرتغال و در سال 2001 اولین کشور اروپایی بود که مالکیت شخصی مواد افیونی مانند ماریجوانا، کوکائین و هروئین را غیر جنایی اعلام کرد. معتادان از این پس به جای زندان به تراپی (روانی و فیزیکی) فرستاده می شوند. دو دلیل برای این سیاست جدید ذکر شده است: اول، کم خرج تر بودن تراپی در مقایسه با زندان و دوم اینکه ترس از زندان معتادان را به مخفی گاههایشان می کشد و همین درمان آنها را مشکل تر می کند.
همه آمارهای مختلف مرتبط با مواد مخدر در پرتغال نشان از موفقیت این برنامه دارد. مثلا گسترش ایدز در اثر استفاده از مواد مخدر 17% کاهش یافته، مصرف هروئین در بین جوانان 16 تا 18 سال کاهش 28% داشته، تجربه استفاده از مواد مخدر در بین دانش آموزان سال هفتم تا نهم از 14% به 10% کاهش یافته است و غیره.
پ.ن.1. آمار 3000 اعدام در ایران به جرم مواد مخدر را در جایی دیده ام که به خاطر نمی آورم.
پ.ن.2. اطلاعات کشور پرتقال را از مقاله ای اخیر از مجله تایم گرفته ام.

۹ نظر:

ناشناس گفت...

جالب بود. ممنون.
به عنوان کسی که مادرش معتاد بود!

آروین گفت...

والا در ایران هم خیلی وقته که دیگه شخص معتاد مجرم نیست و دقیقا به عنوان یک بیمار بهش نگاه می‌شه (خیلی گذشته از اون موقع‌هایی که معتادها آژان می‌دیدن زرد می کردن:) الان در ایران قاچاق مواد مخدره که جرمه و قاچاق هم به مقادیر خیلی بالا مرتبطه نه مقادیر کمی که مورد مصرف شخصی دارن. خلاصه این‌که به نظرم متن‌تون خیلی ارتباطی به شرایط امروز ایران و وضعیت اعتیاد و تغییر سیاست‌ها در طی سال های اخیر نداشت.

Farshad F گفت...

حجت جان من به ایده اصلی نوشته ات موافقم. اما به یک نکته باید توجه کرد. آمار پایین تر اعتیاد به مواد مخدر پس از آن که اعتیاد از لیست جرائم حذف گشته است در چندین کشور دیگر هم گزارش شده است. این آمار کمی جای تامل دارد. واقعیت این است وقتی که اعتیاد جرم منظور نمی شود؛ پلیس، مدیران مدارس و ... و حتی مردم عادی انگیزه ی کمتری برای گزارش موراد اعتیاد پیدا می کنند. یکی از دلایل کاهش آمار اعتیاد ثبت شده پس از قانونی شدن مواد مخدر می تواند این باشد.
هر چند در شکست سیاست های شدیدا سخت گیرانه شکی نیست.

سهامدار جزء گفت...

چند روز پیش در برنامه current بحث پرتغال مطرح شد. برخلاف نظر جناب فرشاد، در این کشور هنوز معتاد و مصرف کننده موادمخدر بازداشت میشود اما به یک کمیته تخصصی میرود. آنجا اگر شخص معتاد باشد به مرکز بازپروری فرستاده میشود و اگر تفننی باشد، امکان جریمه نقدی اش هم وجود دارد. سیستمشان ایده آل نیست اما ظاهراً جواب میدهد.

حجت قندی گفت...

پرتغال درست بود، ممنون سهامدار جز

حجت قندی گفت...

آروین:
به نظر من مهم هست که اعلام هم بکنند که معتادان از سایه در بیان و به راحتی بتونن کمک بگیرند.

حجت قندی گفت...

فرشاد: ممنون از کامنت. ولی از طرف دیگه هم ممکنه که برای اینکه معتادان در سایه نیستند و بهتر دیده می شوند آمارشان بالاتر هم اعلام بشود.
به هر حال من در این مورد چیزی نمی دانم.

حسین گفت...

سیاست "قانونی کن- تنظیم کن- مالیات بگیر" (legalize-regulate-tax) در مورد سایر کالاها ی دارای اثرات جانبی منفی (سیگار و الکل به عنوان نمونه) بهتر جواب داده است. در مورد مواد مخدر هم احتمالا جواب می دهد.

ناشناس گفت...

ظاهرا سوييس هم از 4 سال پيش استراتژي جديدي در اين زمينه به كار گرفته و موفق بوده است. احمدي مقدم هم مي گويد كه استراتژي جديد ايران هم بر همين مبنا تدوين شده است. لينك هاي زير را ببينيد:
http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/10/071031_m-addiction-metadon.shtml

http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1134863