جنگ قیمت در صنعت فضانوردی

اگر اخبار فضایی را دنبال می کنید، احتمالا می دانید که رقابت فضایی، بعد از یک دوره رکود، نشانه هایی از زنده شدن مجدد را به خود می بیند. مثلا، اخیرا هند ماهواره ای را به مریخ فرستاده، چین یک روبات ماهنورد به ماه ارسال کرده، و چین و امریکا هم برنامه هایی برای روفتن به ماه دارند که البته احتمال اینکه چین فردی را به ماه بفرستد بیش از احتمال رفتن یک  امریکایی به ماه است. اما آنچه که من بیشتر به آن علاقه مندم، اقتصاد فضاست. از نظر من ، که البته تخصصی در امور فضا ندارم، بزرگترین اشتباه امریکا در امور فضایی، ساخت و استفاده از شاتل های فضایی بود. چرا؟ به این دلیل که هر سفر این شاتل های فضایی، چیزی در حدود 500 میلیون دلار خرج برمی داشت. خرج چنین بودجه ای کاملا احمقانه بود و جا را برای هر برنامه جایگزینی تنگ می کرد. تا اینکه بالاخره، دولت اوباما، برنامه شاتل را متوقف کرد. اما چند سال قبل از توقف شاتل ها، جوانی به اسم الون ماسک (که ماشین های تسلا را می سازد و پی پل را بنیانگذاری کرده است) برنامه ساخت موشک هایی را آغاز کرده بود که هدف اصلی آن، ارزان کردنِ سفر به فضاست. نتیجه برنامه او، شرکتی است به اسم اسپیس اکس با موشکهایی به نام فالکون. دیروز، یکی از این موشکها، ماهواره ای را به ژئوسنکرون فرستاد. اهمیت این پرتاب این است که تا کنون، همه پرتاب های فضایی به مدار ژئو سنکرون به وسیله موشکهای پروتون روسی، آریان اروپایی، و یا یونایتد آلاینس انجام می شده و قیمت آنها چیزی بین 100 تا 200 میلیون دلار بوده است. بهایی که اسپیس اکس می گیرد حدود 55 میلیون دلار است. البته خود الون ماسک برنامه ای دارد که موشکهای فالکون را طوری به زمین بنشاند که بتوان مجددا از آنها استفاده کرد. به قول الن ماسک، سفر هوایی ارزان به این دلیل ممکن است که با هر سفر هواپیما را دور نمی اندازید. در مورد موشکهای فالکون، ساخت هر موشک حدود 50 میلیون دلار خرج بر می دارد، هزینه سوخت هر بار پرواز حدود 200 هزار دلار است. اگر او موفق شود که موشکهایش را سالم به زمین بنشاند، و از آنها مجددا برای ارسال بار و انسان به فضا استفاده کند، آنگاه عصر واقعی فضا تازه آغاز خواهد شد.